05 May Otizm Tedavisi ve Binicilik

Binicilik birçok faydasının yanı sıra son dönemde hipoterapi olarak adlandırılan bir tür terapi yöntemi olarak da ön plana çıkmıştır. Birçok ruhsal sorunun yanında özellikle otizmli çocukların hem zihnen hem de bedenen gelişmeleri için çok yönlü bir sosyal aktivite alternatifidir. Son dönemlerde yapılan yeni araştırmalar neticesinde bu spor otizmin tedavisi süreçlerinde sıklıkla başvurulan bir destekleyici terapi yöntemi olarak uzmanlar tarafından önerilmektedir.

Otizm Spektrum Bozuklukları, beynin gelişimini etkileyen gelişimsel bir bozukluktur. Otizmli bireyler sözlü ve sözlü olmayan iletişim, duyusal işlemleme ve sosyal ipuçlarını anlama ve okuma konusunda zorluk yaşama eğilimindedir. Otizm teşhisi konulmuş bazı çocuklar görevlere konsantre olma, göz teması kurma ve sürdürme, yemek yeme, giyinme, dişlerini fırçalama ve banyo yapma gibi temel becerileri tamamlamada güçlük çekebilirler.

Bir çocuğa otizm teşhisi konulduğunda genellikle davranış analizi müdahaleleri, konuşma terapisi, meşguliyet terapisi ve fizik tedavi gibi terapi ve tedaviler almaları için aileler yönlendirilir. Bu tedaviler ile birlikte hipoterapi otizmli bireylerin terapötik hedeflere ulaşmalarına yardımcı olmak için yardımcı bir tedavi aracı olarak işlev görmektedir.

Hipoterapi uygulanan otizmli çocuklarda; kişinin dengesini, gücünü ve motor koordinasyonunu geliştirdiği araştırmalar ile gösterilmiştir. Nitekim, binicilik sırasında vücuttaki büyük kas gruplarının tamamının çalıştığı ve at üzerinde dengede durmanın kas-motor sistemi koordinasyonunu güçlendirdiği bilinmektedir. Ayrıca, çocukların bindikleri atlarla duygusal bir bağ kurmaları nedeniyle fiziksel ve  duyusal düzenlemenin yanı sıra sosyal becerilerin geliştirilmesinde de bu terapinin etkili olduğu kanıtlanmıştır. Hippoterapi bunlara ek olarak otizmli çocukların diğer beceri geliştirme görevlerini daha verimli şekilde yerine getirmelerini de motive eder.

Bu alanda yapılmış bilimsel araştırmalara örnek vermek gerekirse Bass, Duchowny ve Llabre tarafından 2009 yılında yapılan bir araştırma, terapi olarak ata binen çocukların 12 haftalık terapiden sonra çeşitli sosyal becerilerde gelişme gösterdiğini kanıtlamıştır. Araştırmacılar, bir hobi olarak binicilik ile meşgul olan çocukların sosyal olarak motive olduklarını, duyusal arama ve duyarlılık gösterme konusunda gelişim gösterdiklerini de buldular. Otizmli çocukların çoğu duygularını bütünleştirmekte ve vücutlarının dış dünya ile nasıl ilişki kurduğunu anlamakta güçlük yaşarlar. Bu noktada hipoterapi, bir çocuğun duyusal bütünleşmesini geliştirirken beden farkındalığı kazanmasına yardımcı olmanın harika bir yoludur.

Otizmli bireyler üzerinde hipoterapinin diğer bazı faydaları şunlardır:

• Sıkı kasları gevşetmek

• Kas gücü geliştirmek

• Hassas motor koordinasyonunun iyileştirilmesi

• El / göz koordinasyonunu keskinleştirmek

• Duruş ve esneklikte iyileşme

• İletişimi iyileştirmek (kişinin nefes alma yeteneğini geliştirmesi konuşmasını kolaylaştırır)

• Kendini kontrol etme

• Özgüven kazanmak

• Konsantrasyonu iyileştirme (özellikle verilen görevi sürdürmekte güçlük çekenler için)

• Sosyalleşmeyi geliştirmek

Tarihimiz ve kültürümüzde çok önemli bir yeri olan atlı binicilik açık havada güzel bir doğada gerçekleştirilen bir tür hobi olduğundan yalnızca otizmli bireyler için değil herkes için başlı başına bir yenilenme ve tazelenme fırsatıdır. Yukarıda özetlemeye çalıştığımız tüm bu nedenlerle, hipoterapi otizmli çocukların çevredeki dünyayla temaslarını ve etkileşimlerini artırırken kendileri ve bedenleri hakkında bilinçlenme hususunda da destek görevi görür. Bir çocuğun kendine güveni, atıyla nasıl etkileşim kuracağını ve çalışacağını öğrenerek bir yeterlilik duygusu oluşturduğunda artacaktır. Hipoterapinin yalnızca otistik popülasyon için bir tedavi programı olmadığı, aynı zamanda diğer zihinsel veya gelişimsel engellerden muzdarip çocuklar, ergenler ve yetişkinler için de çok sayıda faydası olduğunu da belirtelim.